ბორჯომი. სანატორიუმ «ფირუზის» პირველი კორპუსი

Abstract

1892 MIRZA RIZA KHAN - ასეთ წარწერას საქართველოში მხოლოდ ორი ძველი სახლის გარე ფასადზე ნახავთ. ერთ-ერთი ცნობილი სანატორიუმი „ფირუზაა“, რომელიც ბორჯომში მდებარეობს და გამვლელ-გამომვლელს თავისი სილამაზით დღესაც თვალს ჭრის. თვალს ჭრის - პირდაპირი მნიშვნელობით, რადგან სპარსული სტილით ნაშენები სახლის აივნის ჭერი, თვლებითა და სარკეებითაა მოპირკეთებული, მათზე არეკლილი მზის სხივები ულამაზეს ათინათებს წარმოქმნის. მეორე სახლი, თბილისის ერთ ძველ უბანში, ჭონქაძის ქუჩაზე დგას. არც ეს სახლი გახლავთ ჩვეულებრივი. თვალის ერთი შევლებითაც შეამჩნევთ სპარსული სტილის ელემენტებს და როგორც კი სადარბაზოში შედგამთ ფეხს, მაშინვე შეგიპყრობთ იდუმალი განცდა. სადარბაზო უჩვეულო, ოვალური ფორმისაა და განსაკუთრებით მისი ჭერი იქცევს ყურადღებას. ლამაზად ამოჭრილი, მოჩუქურთმებული თაღიდან მზის სხივები აღწევს და სწორედ ეს ქმნის იდუმალ განწყობას. სახლის გვერდით ქვის თაღია, რომელიც სახლის მსგავსად, სპარსული სტილითაა ნაშენები. თაღზე და სახლზე ერთი და იგივე ადამიანის სახელია ამოტვიფრული - დანიშ მირზა რიზა ხანი.სწორედ ეს ადამიანი აკავშირებს ამ ორ სახლს ერთმანეთთან. ბორჯომის ცნობილი „ფირუზა“ მისი დასასვენებელი იყო, ხოლო ჭონქაძის სახლი - სპარსეთის საკონსულო, სადაც სპარსეთის ელჩი, მირზა ხანი მუშაობდა და ცხოვრობდა.